De Trojaanse lama
Ultra gerichte radiotherapie - HER2+ borstkanker met hersenmetastasen (en tweede productkandidaat gericht op prostaatkanker + alvleesklierkanker)
Project van 2015 Toegewezen bedrag 481 000,00 €
Precirix (voorheen Camel-IDS) is een biotechbedrijf gevestigd in Jette (B) dat in 2014 werd opgericht als onderdeel van de VUB (Vrije Universiteit Brussel). Het ontwikkelt en vervaardigt radiofarmaceutica op basis van van lama’s afgeleide antilichamen die zeer gericht radioactieve isotopen afgeven aan kankercellen.
Een klinische proef van fase I/II is aan de gang, met name voor de behandeling van HER2+ borstkanker met hersenmetastasen.
_________________________
Sinds 2015, werkten de Stichting Fournier-Majoie en drie Belgische Business Angels nauw samen met de VUB en de projectleider, professor Tony Lahoutte, om de stadia van de ontwikkeling van het bedrijf en van hun vlaggenschipproduct, de CAM-H2, met succes uit te voeren.
De Stichting heeft 481.000 euro aan dit project toegekend.
Gerichte radiotherapie, hoe werkt het?
Zoals elke cel maken kankercellen eiwitten aan die bepaalde acties genereren (delen om te groeien, nieuwe bloedvaten creëren, geprogrammeerde celdood blokkeren). Op het oppervlak van kankercellen vormen deze eiwitten specifieke receptoren die variëren naargelang het type kanker en in grotere of kleinere hoeveelheden aanwezig zijn.
Bij gerichte radiotherapie dragen de nano-antilichamen een radioactieve lading (jodium, radium, lutetium, enz.) en fungeren ze als een ‘’homing head’’ gericht op een bepaalde receptor. Eenmaal gevonden, hechten ze zich eraan vast, bestralen de cel en vernietigen het DNA.
Klein maar supersnel
10x kleiner dan conventionele antilichamen, biedt de zeer kleine omvang van nano-antilichamen (op 1 mm worden 1 miljoen nano-antilichamen geplaatst!) een reeks voordelen:
- Ze circuleren zeer snel in het lichaam. Enkele minuten na de injectie bereiken zij reeds hun doel en als zij niets vinden, worden zij binnen enkele uren door de nieren geëlimineerd,
- Zij kunnen zich hechten aan zeer kleine kankercellen die moeilijk op te sporen zijn,
- De radioactieve lading die zij kunnen dragen is dus ook zeer klein, maar groot genoeg om de kankercellen te vernietigen.
Klein maar sterk
De nano-antilichamen afkomstig van lama’s zijn zeer stabiel en robuust, ze verliezen hun lading niet op weg naar de doelcellen. Bovendien kunnen ze zich door hun speciale vorm zeer stevig aan de kankercel vasthechten. Door zich op deze manier te hechten, laten ze het radioactieve agens zeer plaatselijk zijn werk doen en vernietigen ze de doelcel.
Grote hoop tegen hersenmetastasen
Een ander belangrijk voordeel in verband met zijn grootte is zijn vermogen om kankercellen te bereiken die in de hersenen zijn aangekomen om zich daar te ontwikkelen. U moet weten dat de overgrote meerderheid van therapeutische moleculen de natuurlijke bloed-hersenbarrière niet passeren die de hersenen beschermt tegen ongewenste stoffen die in het bloed circuleren. De Precirix-nano-antilichamen doen dat echter wel en kunnen ze zich richten op deze cellen.
Theranostiek = combinatie van diagnose en therapie
De Precirix-nanoantilichamen hebben ook een theranostische toepassing: zij kunnen in eerste instantie diagnose en in tweede instantie therapie combineren.
Voor het diagnostische gedeelte wordt een kleine hoeveelheid nano-antilichamen, geladen met een kleine hoeveelheid radioactieve elementen, ingespoten en via beeldvorming gecontroleerd en gedetecteerd. De aanwezigheid van de kankercellen wordt zo in kaart gebracht.
Het is onmiddellijk duidelijk of de radioactieve elementen op één plaats (het oppervlak van de kankercellen) blijven vastzitten of ononderbroken circuleren en door de nieren worden geëlimineerd.
Door de aanwezigheid van kankercellen met de beoogde receptoren op deze manier te bevestigen, kunnen meer radioactieve nano-antilichamen worden ingespoten, die vervolgens de beoogde cellen vernietigen.
Een veelbelovende eerste productkandidaat: CAM-H2
CAM-H2 is ontworpen om kankercellen aan te pakken die HER2-receptoren overexpresseren (bepaalde vormen van borstkanker en gastro-oesofageale kanker). Bemoedigende resultaten van preklinische tests hebben geleid tot de ontwikkeling van het middel in klinische fase I/II om de verdraagbare dosis en de kwaliteit van de respons te testen.
Een productieplatform
Naast CAM-H2 heeft Precirix meerdere doelwitten geïdentificeerd (verschillende receptoren, verschillende ingangspunten), verschillende isotopen (radioactieve ladingen) en ook een reeks toepassingen.
De volgende fasen
Om de ontwikkelingsfasen van verschillende producten af te ronden, slaagde Precirix er in 2017 in een van de grootste Serie A-fondsenwervingen in België te voltooien, waarbij 30 miljoen EUR werd opgehaald.
In maart 2022 werd met succes een nieuwe serie B-financieringsronde afgerond, waarbij 80 miljoen euro werd opgehaald. Deze fondsen zullen de voortzetting van fase II van de klinische ontwikkeling mogelijk maken, alsook de ontwikkeling van veelbelovende nieuwe Trojan Lamas.